Şirketler, genelde kilit yöneticileriyle ayrılık noktasına geldiğinde büyük zorluklar yaşıyor. Birçok şirket, bu ayrılığa karşı koymayı ya da benzer rollerde öne çıkan bir üst düzey yöneticiyi transfer etmeyi seçiyor. Apple ise yıllardır bu konuda oldukça özgün bir strateji uyguluyor. CEO Tim Cook’un tercihleriyle oluşan bu strateji kapsamında Apple, ayrılan kilit yöneticinin şirketle bağlarını gerçekten koparmadığından emin olmaya çalışıyor.Ayrıntılar: Apple’ın bu oldukça özgün devir teslim stratejisi, yakın zamanda şirketin mali işler müdürü Luca Maestri’nin görevinden ayrılma kararı almasıyla tekrar gündeme geldi. Yayınlanan açıklamada Maestri’nin “Mali İşler Müdürü” pozisyonundan ayrıldıktan sonra şirkette kalmaya devam edeceği ve finans dışındaki sorumluluklara odaklanacağı belirtildi.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Maestri, Apple’da Bilgi Sistemleri ve Teknoloji departmanını yönetmeye devam edecek. Eski kıdemli yönetici ayrıca, Kurumsal Hizmetler departmanındaki bilgi güvenliği, gayrimenkul ve ürün geliştirme alanlarındaki sorumluluklarını da sürdürecek.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Apple’ın yeni mali işler müdürü Kevan Parekh&nbsp;ise 1 Ocak itibarıyla göreve başlayacak.&nbsp;</li></ul>Neden önemli? Apple yönetimi böylece, Maestri’yi tamamen emekliye ayırmak yerine daha az zorlu bir rol ile şirkette tutmaya devam edecek. Eski mali işler müdürü, Apple’ın en güçlü yöneticilerini içinde barındıran ve çok fazla denetime ihtiyaç duymayan departmanlarla ilgilenecek.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Maestri ayrıca, bu sayede ofise daha az uğrasa bile herhangi bir kriz durumunda danışmanlık yapmak üzere Tim Cook ve diğer yöneticilerin yakınında kalabilecek.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Apple, bunun karşılığında Maestri’ye maaş vermeye de devam edecek.&nbsp;</li></ul>Öte yandan: Maestri, Tim Cook’un Steve Jobs’ın yerini almasından bu yana uyguladığı stratejinin son öznesi oldu. Cook, ilk büyük personel sınavıyla CEO olduktan 1 yıl sonra karşı karşıya kaldı. 2012 yılında Apple’ın donanım mühendisliği biriminin baş yöneticisi Bob Mansfield, görevinden ayrılmak istediğini açıkladı. Cook, emekliliğini açıkladıktan kısa bir süre sonra Mansfield’i çip ve kablosuz bağlantı teknolojilerini kapsayan daha küçük bir rolde kalmaya ikna etti. &nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">O dönem Apple, Mansfield’in söz konusu rolde 2 yıl kalacağını açıkladı. Fakat açıklamadan yaklaşık 9 ay sonra Mansfield, tüm sorumluluklarını Dan Riccio ve Johny Srouji'ye devretti.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Fakat Cook, Mansfield’e danışman olarak maaş vermeye devam etti.&nbsp;</li></ul>Dahası: Bu süreç içinde Mansfield, karar mekanizmalarında gerçek bir rol üstlenmedi ve esasında birçok kişiye göre danışmanlık bile yapmadı. Ancak Apple, Mansfield’in özel projelerle ilgilendiğini ve Cook ile çalışmaya devam ettiğini açıkladı. Mansfield, 3 yıl sonra Apple’ın şimdilerde rafa kaldırdığı otomobil projesi Apple Car’a liderlik etmek için şirkete geri döndü.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Esasında Cook, Jobs’ın ölümünden hemen sonra Mansfield’in gitmesine izin vermenin donanım mühendisliği departmanına bir darbe vuracağının ve hissedarlarda endişe uyandıracağının farkındaydı.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dolayısıyla Mansfield’i kağıt üzerinde de olsa kadroda tutmak, potansiyel bir histerinin önüne geçti.&nbsp;</li></ul>Bununla birlikte: Cook, aynı stratejiyi Apple’ın baş tasarımcısı Jony Ive’de de uyguladı. İlk Apple Watch’un gönderimleri başladıktan sonra 2015 yılında Ive, Cook’a görevinden ayrılmak istediğini bildirdi. CEO, bu tip bir hamlenin yatırımcıları rahatsız edeceğini öngörerek Ive’i haftada yalnızca 1 veya 2 gün çalışmasını gerektiren ve hâtta bazen uzaktan çalışmaya da müsaade eden bir göreve atadı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ive, kamuoyuyla bu şekilde paylaşılmasa da terfi sonrası Apple’ın günlük operasyonlarında çok fazla yer almadı. Fakat yine de Cook ile yaptığı anlaşmadan çok daha fazla çalıştı.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Böylece Apple, adı ve etki gücünden faydalanmak için efsane tasarımcısını 4 yıl daha şirkette tutmayı başardı.&nbsp;</li></ul><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">'Apple Fellow' unvanı, Phil Schiller için oluşturuldu</h2>Apple’ın pazarlama departmanında üst düzey yöneticilik yapan Phil Schiller ise 2020 yılında görevinden ayrılmak istedi. Ancak Cook, Schiller ile vedalaşmak yerine şirkette “Apple Fellow” adını verdiği yeni bir rol oluşturdu. Böylece şirket, Schiller’ın vizyonundan App Store’dan sorumlu biriminde faydalanmaya devam edebildi. Schiller ayrıca, bu süreçte ürün lansmanlarına ilişkin operasyonlarda da aktif rol oynadı.&nbsp;Bilgi notu: “Apple Fellow” unvanı, yalnızca Apple’a sağladığı katkılardan dolayı takdir edilen kişilere veriliyor. Bu unvanı alan kişiler, şirket hisseleriyle ödüllendiriliyor ve kendi uzmanlık alanlarında şirkete liderlik etmeye ve danışmanlık vermeye devam ediyor.&nbsp;Ek olarak: Apple, Schiller’dan 1 yıl sonra Riccio için de benzer bir hamle yaptı. “Apple Fellow” unvanı, Riccio’yu da şirketin sanal gerçeklik gözlüğü Vision Pro dışındaki tüm sorumluluklarından kurtardı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Vision Pro’dan sorumlu ekip, şu anda doğrudan Mike Rockwell&nbsp;tarafından yönetiliyor ve Riccio’nun çok da uzak olmayan bir gelecekte şirketle tamamen vedalaşması bekleniyor.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Fakat yine de söz konusu hamle, Tim Cook’un 25 yıldır Apple’da görev alan Riccio’yu fazladan 3 yıl daha şirkette tutmasına yardımcı oldu. Bu süre içinde Riccio da maaş bordrosunda herhangi bir kesinti yaşamadı.&nbsp;</li></ul>İddialar: Bloomberg analisti <a fr-original-style="" href="https://www.bloomberg.com/news/newsletters/2024-09-01/apple-s-succession-strategy-m4-mac-mini-cheaper-ipad-magic-keyboard-m0jkdrx5?srnd=undefined" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mark Gurman,</a> Apple’da birçok üst düzey yönetici artık emeklilik yaşına geldiği için gelecek yıllarda benzer senaryoların yaşanacağını tahmin ediyor. İddialara göre en büyük üç devir teslim, şirketin Operasyon Direktörü Jeff Williams, dijital hizmetlerden sorumlu birimin Kıdemli Başkan Yardımcısı Eddy Cue ve Tim Cook’un kendisinde yaşanacak.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gurman’a göre Cook, CEO koltuğunu donanım mühendisliği biriminin baş yöneticisi John Ternus’a devredecek ve yönetici kadrosunda daha küçük bir rolü sürdürmeye devam edecek.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Benzer şekilde Williams ve Cue da daha az sorumluluk gerektiren rollere geçiş yaparak Apple ile bağlarını koruyacak.&nbsp;</li></ul><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Strateji, Cook’un geçmiş deneyimleri üzerine inşa edildi</h2>Pek çok analiste göre bu strateji, Tim Cook’un üst düzey yönetici transferi konusunda yaşadığı olumsuz tecrübeler üzerine inşa edildi. Cook’un başka bir şirketten transfer ederek işe aldığı ilk kişi olan John Browett, 6 ay sonra Apple’dan kovularak ayrıldı. Dışarıdan Apple’a katılan ikinci kişi Angela Ahrendts ise 5 yıl sonra büyük tartışmalarla Apple’a veda etti.&nbsp;Öte yandan: Şirketin yaptığı dışardan işe alımlarda elbette istisnalar da yaşandı. Fakat bu istisnaların çoğu, yine Mansfield ve Riccio gibi tecrübeli isimlerin referanslarıyla şirkete kazandırıldı. Yine de birçok Apple çalışanı, yöneticilerle vedalaşamamanın Apple'da yenilikçi atılımların yapılmasını engellediğine inanıyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu nedenle Cook’un stratejisinin kısa vadede olumlu etkiler yaratsa da uzun vadede Apple için zararlı olduğu düşünülüyor.&nbsp;</li></ul>Perspektif: Güncel olarak yılda yaklaşık 400 milyar dolar gelir elde eden Apple’ın, şu anda köklü değişimler yapması gerekmiyor. Ancak birçok analist, şirketin pazar doygunluğuna ulaştığına ve büyüme hızında bir gerileme yaşamaya başladığına işaret ediyor. Şirketin eski ivmesine dönmesi ve dönüşmesi için gereken kıvılcımın ise yeni nesil liderlerden geleceği tahmin ediliyor.&nbsp;

Quando İçgörü

Apple CEO’su Tim Cook, kıdemli yöneticilerle vedalaşma zamanı geldiğinde oldukça özgün bir strateji uyguluyor. Steve Jobs’ın gidişinden bu yana uygulanan gelenek, kimilerine göre Apple’da yenilikçi atılımların da önünü kesiyor. 

Kevan Parekh ile ilgili hikayeler